Cytat Seneki (Cytat nr 7 w blogu) to niejako zaproszenie do głębszej analizy tematu „gniew”. Poświęcił On nawet cały rozdział tej tematyce w swoich „Myślach”. Gniew jest jest zaprzeczeniem postawy stoickiej. Współcześnie mówi się, że ktoś podchodzi do wszelkich spraw „ze stoickim spokojem”, uważając tego kogoś za człowieka pozbawionego gniewu, panującego nad swoimi emocjami. Muszę przyznać, że w mojej krótkiej przygodzie stoickiej, nieumiejętność powciągania gniewu to moja największa wada… Wynika to pewnie z mojego „cholerycznego” charakteru, co rzekomo jest dobre dla zdrowia psychicznego i fizycznego, ponieważ wyrzucone z siebie emocje nie kumulują się w umyśle i organizmie, nie przekształcają się zatem w niebezpieczne źródła wszelakich chorób. Ale czy to ma być powodem do siania gniewu i namiętności o negatywnym wydźwięku? Oczywiście nie. Teoria o zdrowym wyrzucaniu emocji jest wygodna dla siejącego gniew i usprawiedliwia jego bezczynność w pracy nad sobą. Zatem – nie ma usprawiedliwienia dla gniewnego postępowania, jeśli chce się zacząć lub kontynuować drogę stoickiego życia. Dobre życie, pozbawione negatywnych emocji takich jak gniew jest celem stoików. „Gniew nie ma się na czym wesprzeć” pisze Seneka, szybko wygasa, a rozum jest równomierny i nim powinniśmy się kierować. I jeszcze kilka myśli płynących od Seneki:
– „Aby poskromić błądzących i zbrodniarzy, nie trzeba karać w gniewie”,
– „Potrzeba długotrwałych środków przeciwko ciągłym i pieniącym się niegodziwościom nie po to, aby ustały, lecz by nie odniosły zwycięstwa”,
– „Tak ustanowiła natura, że cokolwiek urosło na cudzym strachu, samo nie jest odeń wolne”,
– „Bądź umiarkowany, a dla energiczniejszego działania nie posługuj się gniewem, lecz siłą”,
– „Na gniew najlepszym lekarstwem jest czas”.
Jakież mądre są te przesłania…! Wystarczy je sobie codziennie kilka razy powtarzać i wdrażać w życie. Ja tak będę robił… Polecam to każdemu, kto z własnym gniewem nie daje rady…
Na koniec troszkę usprawiedliwienia dla „siejących gniew”. Współczesny świat nie należy do łagodnych, przyjaznych, spokojnych. Wokół dzieją się rzeczy złe, karmieni jesteśmy zewsząd negatywnymi informacjami, wszędzie pośpiech, brak czasu i nieustająca nerwowość. Wielu ludzi nas otaczających wpływa negatywnie na nasz nastrój, nasz spokój, wewnętrzną ciszę. I tu przychodzi nam ze swoją radą niezawodny Seneka: „Wybieraj towarzystwo ludzi prostych, łatwych we współżyciu, opanowanych, którzy nie wywołują twojego gniewu, a będą go cierpliwie znosić”.
Sobotni odpoczynek z Seneką
Początki stoicyzmu to koniec IV wieku przed naszą erą, a za jego prekursora uznaje się greckiego filozofa Zenona z Kition. Ostateczną formę stoicyzmu wypracował Chryzyp z Soloi (ur. 279, zm. między 207 a 204 p.n.e.). Nazwa stoicyzm pochodzi od greckiego „stoa”, czyli portyk. W starożytnej Grecji filozofowie, prekursorzy stoicyzmu spotykali się często w ateńskim budynku „Stoa Kolorowa”, gdzie prowadzili wielogodzinne dysputy.
